Umha mulher de compromisso, exemplo da guerrilha da chaira galega. Manuela López Suárez e Manuela Sánchez, a mulher real e o mito, eis a sua história. Manuela López Suárez, passando à história como Manuela Sánchez, nasceu em Probaos (Carres, Oça-Cesuras)…
A vida dunha nai e tres irmás que combateron o fascismo. Unha mestura de amor, vinganza e ideais para lembrarnos das que nunca deberon ser esquecidas. Imaxe que ilustra o artigo: Josefina no cárcere de Segovia, 1955 Este anaco da…
Enriqueta Otero, María das Dores para os seus camaradas. A derradeira guerrilleira galega. Unha vida consagrada á idea de Galiza. A Galiza esmorecía a comezos do século XX. O sufrido pobo labrego arrancaba á terra o pouco que esta lle…
Guerrilheiras sem rosto e sem nome, duplamente silenciadas por luitarem contra o franquismo e por serem mulheres. Esta é a história de Clarisa.
No tempo que durou a Guerra Civil e o franquismo tamén houbo mulleres que loitaron e defenderon os seus ideais brincando polos montes, soutos, vales, covas e prados da Galiza. A outra cara da moeda: as guerrilleiras enmudecidas, sen rostro…
Conversa do Ferrado na RTVG no programa «Diario Cultural Zeta». Preme aquí para ver a conversa «O FERRADO COA RTVG» O pasado 25 de Maio O Ferrado [oferrado.gal], participou no programa “Diario Cultural Zeta” da Radio Televisión de Galiza (RTVG).…
Un baixo pasa desapercibido na cidade suíza de Basilea. Na porta, o mapa e a bandeira da patria: A Sociedade Galega Sementeira. O lugar no que desde hai decenas de anos a emigración galega loita, contra a distancia e o…
Hai unha pedra en Muxía que lle chaman de abalar, mais que eu nunca vin moverse. Vin á xente subirse a ela e vin o xesto de saltar, pode que para intentar que fixese ruido ou pode que para buscar…
Temos un espazo entre as imaxes coas que nos achegamos á Galiza e as experiencias que buscan representar. Como se traslada isto á lingua? Como facemos que esta distancia non nos desenfoque? Primeira entrega da serie «A lingua que fala…
Mais as letras galegas non só están feitas polos nomes que pasaron a historia senón que delas, tamén formamos parte todas as persoas que escribimos, falamos, sentimos e soñamos en galego. Ese pequeno xesto é a máis grande das revolucións.…
A emigración mantivo acesa a luz da cultura e da lingua galega alén da terra. Velaquí as tres leccións do Centro Galego da Habana. Desde neno sentín unha fonda atracción por Cuba e prometinme visitar a illa antes da hipotética…
O Ferrado co Bloque Nacionalista Galego. Conversa con Ana Pontón (Portavoz Nacional do BNG) e Ana Miranda (Eurodeputada no Parlamento Europeo). PREME AQUÍ PARA VER A CONVERSA «O FERRADO CO BNG», CON ANA PONTÓN E ANA MIRANDA A revista cultural…
De como a estrofa dunha canción pode provocar o exilio e a cadea. De como uns pontevedreses, tras 40 anos de silencio, volven entonar esa estrofa a berro limpo. De como se pode, en definitiva, pasar a formar parte da…
O outro día recibín unha chamada do meu pai. Estaba sorprendido e un pouco preocupado. O motivo era que lera nun dos principais xornais do país que a situación da lingua galega era cada vez peor. Esmorecía tanto na cidade…
Para loitar contra a morriña desde a súa casa en Nova Iorque, o Noah Chichester prepara un cocido. Esta é a súa odisea para atopar fociño de porco na Gran Mazá. Unha aventura batuxada de lembranzas no país do que…
Outro encoro na Galiza. E con el vaise a nosa historia, a memoria da terra. O meu país vendido por catro pesos. Imaxe que ilustra o artigo: Cedida por Breikus (fotógrafo e activista pola defensa dos ríos Vergudo e Oitavén).…
Campaña do Ferrado para o 21 de Febreiro, Día da Lingua Nai. O galego é a única lingua natural da Galiza. A nosa. Cómpre defendela a cada instante da nosa vida e berrar ben forte nunha data coma hoxe: NA…
Noah Chichester (Nova Iorque), pasou os últimos anos da súa vida facendo un extenso traballo de campo arredor das comarcas vitivinícolas da Galiza. Longas xuntanzas nas que tentaba extraer a máxima información sobre os usos, costumes e a sabiduría arredor…
Isto só e a historia de como me sinto ao ser unha galega fóra da Galiza. Unha que marchou e agora soña con volver sen saber cando será. Lucía emprega neste artigo a variante dialectal naviega. Imaxe que ilustra o…
Ninguén se preguntou aínda que fai un colaborador norteamericano no Ferrado? Mea culpa. Claro estaba que algún día tiña que contarvos como coñecín ao Noah Chichester. Chamoume hai un par de meses o Noah. Estaba de volta en Nova Iorque.…
Tres integrantes do Consello Editorial do Ferrado: Pablo, Lucía e Noah, presentaron o colectivo e mais a revista O Ferrado cos compañeiros de Orgullo Galego. Alén da iniciativa tratáronse temas tales como a demotanasia da nación galega, a nova emigración,…
Talvez o que pasa é que estes filmes moitas veces nin sequera os facemos nós. Esa é a idea que vive na cabeza do resto de España. Unha idea cada vez máis alimentada polo Galician Noir. A ver se volvemos…
Por París, Zürich e tantas outras cidades europeas paseáronse nos anos setenta vellos homes con engurras na face, que nunca a ninguén confesaron o segredo da súa vida. Os tempos nos que cun fusil ao ombreiro pasaban as noites de…
Este artigo fala memoria dos que xa non están, dos que un día sufriron as consecuencias dunha Guerra e dos que pasaron meses escapando dunha realidade á que non quixeron pertencer. No encabezado, a casa da avóa de Lucía, lugar…
Morto O Piloto, morre co seu corpo todo un vello inimigo do franquismo. Para moitos e moitas, un símbolo da loita comunista e popular. Un líder da resistencia. Un heroe do que se contaban historias aos cativos nas vilas. Un…
Non só lenda, senón tamén historia. A loita e o sacrificio de quen construíron, habitaron e defenderon até a morte este poboado guerrilleiro non deben caer no esquecemento. Esta é a Guerra Civil que non rematou no 1939. PREME AQUÍ…
Esta nom é só a história de Camilo, o último sobrevivente galego da guerrilha antifranquista. É a triste crónica dumha família inteira, homes, mulheres e crianças que deram a sua vida para combater o fascismo. Nosso é o dever de…
Um dos combatentes mais famosos da guerrilha antifranquista, aquele que se disfarçava de crego para poder olhar ao seu querido Deportivo e que conseguiu fugir das forças franquistas tres lustros, luitador pola liberdade. Esta é umha breve escolma da sua…
Os montes do país agocharon á Guerrilla Antifranquista Galega, a primeira e máis forte resistencia contra o réxime franquista no Estado Español. O Ferrado presenta esta colección centrada nalgúns dos lugares, feitos e persoeiros máis senlleiros dun dos capítulos máis…
Terceiro capítulo d’ #OFerradoNaHistoria con Serxio María sobre o Couto Mixto, unha república independente que durou ate o S. XIX na fronteira entre Galiza e Portugal. Historia e política do xurdimento, auxe e caída do Micro-Estado europeo dos Mixtos que…
Os pasos que eu dou agora non serían os mesmos de non ser polos que fai 60 anos daban as nosas avoas. Hoxe podemos emigrar por elección, porque queremos seguir estudando e porque queremos vivir e aprender outras cousas pero…
Nesta terceira entrega, inauguramos umha pequena série de artigos sobre um dos espaços naturais mais importantes do nosso país: as ilhas Sies. Começamos repasando o seu status atual como candidatura para Património Mundial da UNESCO e introduzimos um estudo detalhado…
A “Demotanasia da Nación Galega” é unha colección científico-divulgativa do Ferrado composta por seis facsímeis que amosan novas chaves e perspectivas respecto da enorme problemática que supón a demotanasia e o consecuente etnocidio da nación galega. Exposta no Congreso de…
A “Demotanasia da Nación Galega” é unha colección científico-divulgativa do Ferrado composta por seis facsímeis que amosan novas chaves e perspectivas respecto da enorme problemática que supón a demotanasia e o consecuente etnocidio da nación galega. Exposta no Congreso de…
A “Demotanasia da Nación Galega” é unha colección científico-divulgativa do Ferrado composta por seis facsímeis que amosan novas chaves e perspectivas respecto da enorme problemática que supón a demotanasia e o consecuente etnocidio da nación galega. Exposta no Congreso de…
A “Demotanasia da Nación Galega” é unha colección científico-divulgativa do Ferrado composta por seis facsímeis que amosan novas chaves e perspectivas respecto da enorme problemática que supón a demotanasia e o consecuente etnocidio da nación galega. Exposta no Congreso de…
A “Demotanasia da Nación Galega” é unha colección científico-divulgativa do Ferrado composta por seis facsímeis que amosan novas chaves e perspectivas respecto da enorme problemática que supón a demotanasia e o consecuente etnocidio da nación galega. Exposta no Congreso de…
A “Demotanasia da Nación Galega” é unha colección científico-divulgativa do Ferrado composta por seis facsímeis que amosan novas chaves e perspectivas respecto da enorme problemática que supón a demotanasia e o consecuente etnocidio da nación galega. Exposta no Congreso de…
A greve de mulheres de 1857 constitui um dos episódios mais importantes da história sindical da Galiza e, contodo, segue a ser pouco conhecida no nosso país. Recentemente o dramaturgo Cándido Pazó decidiu ensaiar o seu resgate com Cigarreiras, umha…
Nos finais do século XIX a praga da filoxera marcou a historia vitivinícola da Galiza. O país abandonou a produción de viño autóctono en favor de variedades foráneas resistentes ao parasito. Xerez, Palomino e Garnacha, entre outros, substituíron a Godello,…
Non vos raiar. Non veño a dar novamente a turra sobre a necesidade dun incremento cedo e real de neofalantes. Gustaríame falar dun paso previo que considero fundamental. Un acto moi sinxelo, pragmático e ao alcance de todo/a galego/a: que…
Cada 25 de Xullo, Día da Patria, celebramos o patrón da Galiza, Santiago Apóstolo, máis quen é a patroa? A morriña da emigración, un gaiteiro perdido e unha milagre en chave nacional non deixan lugar a dúbidas. Corría a fin…
A Galiza seguiránal queimando. Ou os raios do trueno ou os que prenden lume ou os que non fain nada pre evitar que a historia volva repetirse. Lucía Fernández emprega neste artigo a variante dialectal naviega. Imaxe que ilustra o…
Primeiro de umha coleçom de artigos, onde a través da experiência pessoal e familiar, fai-se um percurso pola história da língua e como esta chegou até o autor. É um recordo das devanceiras, daquelas que mantivérom vivo um dos nossos…
Nesta nova entrega das Estórias, visitamos a costa arouçana para discutir o modelo atual do turismo na Galiza. Repasaremos o impacto social, económico e ambiental que tem esta atividade no mundo e mais especificamente no nosso país. Será que a…
O Ferrado conversa co alcalde de Porto (Alta Seabra), coa asociación unionista e provincialista «Defensa Berciana» e coa Plataforma 102, integrante da Revolta da España Baleirada, no marco da segunda edición d’ #OFerradoNaPolítica, cunha nova parola sobre a «GALIZA ESTREMEIRA«.…
O pasado 17 de maio, coincidindo co Día das Letras Galegas, o actual presidente da Xunta, Alfonso Rueda, tivo a desvergoña de afirmar publicamente que a chegada do rei emérito Juan Carlos I a Sanxenxo era unha fantástica nova que…
A consciência català na Catalunya Nord luita dia a dia contra este jacobinismo arrasador, centralista e reacionário. Analise da realidade e a história política e social da Catalunya Nord, fazendo umha leitura conjunta com a situaçom do contexto galego
Semella que nada cambia. A historia repítese. Seremos un pobo marabilloso, pero é evidente que somos un pobo que non aprende.
A neglixencia política que rematou co afundimento do Prestige causou a maior catástrofe ambiental da historia da Galiza. A vida tinguiuse de morte e unha soa verba, chapapote, socializou a toda unha xeración. Pablo Diego analiza o impacto da desastre…
E sen chegar a percatarte do cando nin do porqué, vivindo no estranxeiro rematas por conectar física e espiritualmente con esa terra allea que fica baixo as propias, constantes e dubitativas pegadas.
Lucía fai unha reflexión sobre a situación da lingua galega no seu dialecto dos Ancares. Lévanos dende o pasado ata o presente da man dalgüis dos nosos poetas e artistas máis ilustres. Un relato que remata pedindo o máis importante,…
Maio de 2020, derradeiro tren que me levou pola beira do Miño tras anos de universidade lonxe da casa. Un sono de seis horas con folgos que traían novas esperanzas. Seis meses após un avión levaríame aínda moito máis lonxe.…
O Ferrado conversa con Iván Caamaño e Jorge Cubela, a ala máis galeguista do PPdG. PREME AQUÍ PARA VER A CONVERSA «O PP DA BOINA» con Jorge Cubela e Iván Caamaño O «PP da Boina» é o termo historicamente referido…
Se algo debe definir á esquerda é a concienciación ca realidade socioeconómica común e a súa vontade por mellorala alén, incluso, dos territorios, nazóns e fronteiras que a delimitan. Porén, cabería esperar que os enfrontamentos sobre impostos e tarifas foran…
A conhecida como Nova Cançom Galega é um fenómeno de plena atualidade no panorama cultural do nosso país. Neste artigo, analisamos a releváncia da música contemporánea em língua galega, juntamente com reflexons e vivências pessoais do autor.
Inauguramos as Estórias de ruas como um espaço onde as ruas e os monumentos públicos serám o pretexto para diversas reflexons sobre cultura, história e política. Nesta primeira entrega, realizaremos um pequeno recorrido pola zona velha de Santiago de Compostela…
Lucía Rodríguez (O Argueiro dos Ancares), fai unha reflexión do despoboamento do rural e do descoñecemento desta realidade nas cidades. Falta de servizos e falta de xente, o bucle infinito do que semella difícil saír. Hai causas e consecuencias pero…
Todo no que creo pendura dun fío. Cando todo o que vives, sintes e defendes carece de senso real, nin a relixión te pode salvar.
Desde un punto de vista internacionalista, o nacionalismo histórico-organicista e a razón de estado son os motores que fixeron xurdir e medrar aos estados modernos. Calquera aspiración soberanista implica necesariamente aceptar as regras da arena (neo)realista, onde o interese nacional,…