Os pasos que eu dou agora non serían os mesmos de non ser polos que fai 60 anos daban as nosas avoas. Hoxe podemos emigrar por elección, porque queremos seguir estudando e porque queremos vivir e aprender outras cousas pero coa liberdade que antes non tiñan.
Lucía Fernández emprega neste artigo a variante dialectal naviega.
Imaxe que ilustra o artigo: Lastras de Barcelona (Paseo de Gracia) fotografados pola autora.
Fai 60 anos era ela a que camiñaba por estas rúas de Barcelona. Non sei si se sentiría coma min, probablemente non. Ela emigrou por necesidade, eu por elección. Ás veces gústame pensar que dou os mesmos pasos que ela deu nalgún momento da súa vida pasada, gústame imaxinala entrando nese portal do Carrer Princesa, gústame cavilar como sería todo daquela e en como mudaron os edificios, as rúas e os escaparates. Nas tendas hai letreiros que quizais son os mesmos que fai 60 anos ela viu. Sigo co meu paseo, sorpréndome redescubrindo a cidade na que xa levo morando un ano; na Catedral do Mar volvo determe e penso de novo nela, en si a primeira vez que a viu se sorprendería tanto coma min. Entro, séntome nun dos bancos e pregúntome si algunha vez ela tamén estivo neste sitio.
Ela é a miña avoa pero tamén podería ser a vosa e esta historia que vos conto, a de todas as que algún día emigraron. Na súa maioría, mulleres dun rural empobrecido, sen recursos, que tiveron que marchar porque non eran as mourazas da casa. Barcelona, Arxentina, Alemaña, Cuba, Suíza ou Francia eran os principais destinos aos que chegaban. Fai uns días cando empezaba o novo curso que estou a facer, preguntáronme por que escribía. Tíveno claro e así lle respondín ao mestre: para contar a historia das que nunca tiveron voz e para recuperar a memoria das que xa non están, das mulleres rurais que guiaron o noso camín, das que emigraron, das que quedaron e das que loitaron contra unha sociedade machista e inxusta para que agora a nosa vida sexa un pouco distinta.
Hoxe é o día da muller rural e este ano volvo estar fóra da casa, póñome na pel das que, coma miña avoa, emigraron a lugares que nada tiñan que ver cos seus fogares. Cambiaron o mundo coñecido por algo que non viran, mortas de medo e sen saber como actuar ou que facer saíron adiante sen a axuda de ninguén. Algunhas volveron e outras quedaron pra sempre na cidade, morrendo ca pena de non ter volto á aldea que as vira nacer. Todas elas teñen en común que, dalgún xeito, foron deixando a súa pegada alá por onde pasaron e todas foron, son e serán necesarias para poñer en valor o seu papel na sociedade.
No pasado, as mulleres estaban silenciadas e a súa opinión non interesaba, o seu traballo non estaba recoñecido e sufrían, caladas, os abusos dun mundo rural machista no que só importaba o que facían os homes. Elas non tomaban decisións e a súa liberdade non existía ou case sempre estaba condicionada por unha figura masculina. Quizais sexa por iso que cando cavilamos nas mulleres rurais da nosa historia se nos veñan a cabeza adxectivos empoderadores: fortes, valentes, bravas, loitadoras ou duras son algúns deles. Outra palabra que se adoita repetir moito é a de heroínas.
Para min, a muller rural representa a man que nos coida, a que nos sostén e a que fai que o noso mundo se manteña en pé. Nelas viven a sabedoría, a tradición e os valores, pero tamén son a forza que nos vai abrindo camiño para chegar a unha sociedade máis xusta na que todas vivamos en igualdade. Os pasos que eu dou agora non serían os mesmos de non ser polos que fai 60 anos daban as nosas avoas. Hoxe podemos emigrar por elección, porque queremos seguir estudando e porque queremos vivir e aprender outras cousas pero coa liberdade que antes non tiñan.
Nalgunha época, este paseo e esta vida que eu vivo era un privilexio para alguén nacido no rural.
