Esta é unha de tantas experiencias da cotiandade da emigración. Un costumismo que ás veces se ve enturbado polo desacougo da distancia e do deixado. Pola falta desa Galicia que nos cativa por sempre.
Son firme defensor da superioridade estética atlántica. Non é só a natureza, senón a arquitectura que o pobo galego inseriu na paisaxe, creadora dunha simbiose que é a nosa forma artística máis propia. O noso país é unha oda ao paso do tempo. Vivimos, sinal de que existimos.
Conversa do Ferrado na RTVG no programa "Diario Cultural Zeta".
Un baixo pasa desapercibido na cidade suíza de Basilea. Na porta, o mapa e a bandeira da patria: A Sociedade Galega Sementeira. O lugar no que desde hai decenas de anos a emigración galega loita, contra a distancia e o esquecemento, pola supervivencia da identidade da Galiza na diáspora.
Hai unha pedra en Muxía que lle chaman de abalar, mais que eu nunca vin moverse. Vin xente subir co xesto de saltar, pode que para intentar que fixese ruído ou buscar un son co que identificarse.
Temos un espazo entre as imaxes coas que nos achegamos á Galiza e as experiencias que buscan representar. Como se traslada isto á lingua? Como facemos que esta distancia non nos desenfoque?
A emigración mantivo acesa a luz da cultura e da lingua galega alén da terra. Velaquí as tres leccións do Centro Galego da Habana.
O Ferrado co Bloque Nacionalista Galego. Conversa con Ana Pontón (Portavoz Nacional do BNG) e Ana Miranda (Eurodeputada no Parlamento Europeo).
Isto só e a historia de como me sinto ao ser unha galega fóra da Galiza. Unha que marchou e agora soña con volver sen saber cando será.
Os pasos que eu dou agora non serían os mesmos de non ser polos que fai 60 anos daban as nosas avoas. Hoxe podemos emigrar por elección, porque queremos seguir estudando e porque queremos vivir e aprender outras cousas pero coa liberdade que antes non tiñan.
En 1787 Galiza tiña 1,3 millóns de habitantes mentres que Cataluña non chegaba aos 800.000. Hoxe Cataluña ten 5 millóns máis. Que pasou?
Cada 25 de xullo, Día da Patria, celebramos o patrón da Galiza, Santiago Apóstolo, mais quen é a patroa? A morriña da emigración, un gaiteiro perdido e unha milagre en chave nacional non deixan lugar a dúbidas.
Semella que nada cambia. A historia repítese. Seremos un pobo marabilloso, pero é evidente que somos un pobo que non aprende.
E sen chegar a percatarte do cando nin do porqué, vivindo no estranxeiro rematas por conectar física e espiritualmente con esa terra allea que fica baixo as propias, constantes e dubitativas pegadas.
Maio de 2020, derradeiro tren que me levou pola beira do Miño tras anos de universidade lonxe da casa. Un sono de seis horas con folgos que traían novas esperanzas. Seis meses após un avión levaríame aínda moito máis lonxe. Ao lugar desde o cal hoxe escribo.
Começa umha nova experiência vital, longe do país, vivendo umha realidade já quase inerente ao nosso povo como é a emigraçom. As reflexons nascidas naquela altura e as comparaçons som pequenas pingas das linhas que a continuaçom venhem.
O caso do Cachivache é unha excepción da regra: pechou antes da pandemia. Pero non antes de facer unha última queimada. Neste ensaio escribo unha homenaxe ao bar coruñés que me acolleu ao chegar a Galiza e onde comezou a miña historia de amor pola lingua e a cultura galega.