![](https://oferrado.gal/wp-content/uploads/2023/09/WhatsApp-Image-2023-09-06-at-02.07.48-768x636.jpeg)
Umha mulher de compromisso, exemplo da guerrilha da chaira galega. Manuela López Suárez e Manuela Sánchez, a mulher real e o mito, eis a sua história.
![](https://oferrado.gal/wp-content/uploads/2023/08/p.-471-josefina-no-carcere-de-segovia-1955_1-768x768.jpg)
A vida dunha nai e tres irmás que combateron o fascismo. Unha mestura de amor, vinganza e ideais para lembrarnos das que nunca deberon ser esquecidas.
![](https://oferrado.gal/wp-content/uploads/2023/08/Diseno-sin-titulo-768x768.png)
Enriqueta Otero, María das Dores para os seus camaradas. A derradeira guerrilleira galega. Unha vida consagrada á idea de Galiza.
![](https://oferrado.gal/wp-content/uploads/2023/08/foto_1-e1692086089755-768x768.png)
Guerrilheiras sem rosto e sem nome, duplamente silenciadas por luitarem contra o franquismo e por serem mulheres. Esta é a história de Clarisa.
![](https://oferrado.gal/wp-content/uploads/2023/08/WhatsApp-Image-2023-08-07-at-22.17.18.jpeg)
No tempo que durou a Guerra Civil e o franquismo tamén houbo mulleres que loitaron e defenderon os seus ideais brincando polos montes, soutos, vales, covas e prados da Galiza. A outra cara da moeda: as guerrilleiras enmudecidas. Sen rostro e sen relato, elas tamén existiron e tamén teñen unha memoria que merece ser lembrada.
![](https://oferrado.gal/wp-content/uploads/2022/12/Serra_de_San_Mamede-768x747.jpg)
Por París, Zürich e tantas outras cidades europeas paseáronse nos anos setenta vellos homes con engurras na face, que nunca a ninguén confesaron o segredo da súa vida. Os tempos nos que cun fusil ao ombreiro pasaban as noites de luar ollando ás estrelas.
![](https://oferrado.gal/wp-content/uploads/2022/12/WhatsApp-Image-2022-12-12-at-22.46.52-768x768.jpeg)
Este artigo fala memoria dos que xa non están, dos que un día sufriron as consecuencias dunha Guerra e dos que pasaron meses escapando dunha realidade á que non quixeron pertencer.
![](https://oferrado.gal/wp-content/uploads/2022/12/O-piloto-e1670250886911.jpeg)
Morto O Piloto, morre co seu corpo todo un vello inimigo do franquismo. Para moitos e moitas, un símbolo da loita comunista e popular. Un líder da resistencia. Un heroe do
que se contaban historias aos cativos nas vilas. Un liberador. Para outros tantos, un porco asasino e traidor comunista. En ambos casos, un persoeiro eterno.
![](https://oferrado.gal/wp-content/uploads/2022/11/cidade-selva-portada-768x500.jpeg)
Non só lenda, senón tamén historia. A loita e o sacrificio de quen construíron, habitaron e defenderon até a morte este poboado guerrilleiro non deben caer no esquecemento. Esta é a Guerra Civil que non rematou no 1939.
![](https://oferrado.gal/wp-content/uploads/2022/11/WhatsApp-Image-2022-11-14-at-01.14.04.jpeg)
Um dos combatentes mais famosos da guerrilha antifranquista, aquele que se disfarçava de crego para poder olhar ao seu querido Deportivo e que conseguiu fugir das forças franquistas tres lustros, luitador pola liberdade. Esta é umha breve escolma da sua história; Benigno Andrade, O Foucelhas.
![](https://oferrado.gal/wp-content/uploads/2022/11/GraffitiMaquis-768x489.jpg)
Os montes do país agocharon a Guerrilla Antifranquista Galega, a primeira e máis forte resistencia contra o réxime franquista no Estado Español. O Ferrado presenta esta colección centrada nalgúns dos lugares, feitos e persoeiros máis senlleiros dun dos capítulos máis esquecidos e deturpados da nosa historia. A motriz desta achega histórico-política é: Primeiro, revelar que lonxe de ser submisa e cómplice, a Galiza amosou unha rebeldía afouta. Segundo, honrar a figura daqueles que por uns ideais foron á morte; e terceiro, ter unha voz galega que redescubra o pasado que se nos ocultou.