O verdadeiramente revolucionario é pensar por ti mesmo e non tragar todo o que che bota a televisión. Hai vida máis alá de Palestina, Israel, Ucraína ou Rusia. Basta de modas morais e de pensamento de tertuliano de pacotilla que se converte en dogma. Que preguiza de xente.
Imaxe do artigo: creación do autor mediante ChatGPT
Aínda me asombra a falta de pensamento crítico da maioría da xente. Calquera tema que o establishment coloque no escaparate mediático acéptase sen pestanexar. Non hai xuízo, nin interese por comprender as causas. O que diga Vicente Vallés, Silvia Itxaurrondo, Pablo Motos ou David Broncano vai a misa. Interiorízase o relato oficial, convértese en dogma e, cando os medios cambian de tema, todos mudamos de preocupación como quen muda de canle. Se un rasca un pouco, é doado ver por que se insiste tanto nun asunto concreto. Os temas cos que nos bombardean son os que mellor serven aos intereses do statu quo.
Cando en 2022 Rusia invadiu Ucraína, de súpeto o maior problema para a maioría da poboación era Putin. As xanelas de toda España enchéronse de bandeiras azuis e amarelas; xente que nunca escoitara falar de Kiev nin sabía localizar Odesa no mapa volveuse máis ucraína que os cosacos. Eu non me posicionei nin con Ucraína nin con Rusia. Na guerra só hai morte e tristeza; non é un partido de fútbol. O único bando sensato é o dos dereitos humanos. Por que apoiar a Ucraína se hai ucraínos pro-rusos? E por que apoiar a Rusia se hai rusos que morren por opoñerse a Putin? Mais, como non asumín o relato oficial, chamáronme “pro-ruso”… Pois que lle imos facer.
Agora o foco mediático cambiou de guerra. Tristemente, os mortos sucédense en Palestina e Israel. Os medios colocaron o conflito no centro da atención e, como en Ucraína tres anos atrás, millóns de persoas sentíronse chamadas a apoiar a causa. O resultado: masivas mobilizacións, desde os episodios en La Vuelta ata as 80.000 persoas que se manifestaron en Compostela baixo o lema “paremos o xenocidio de Gaza”. Unha vez máis, é un pouco o mesmo: xente que nunca se interesara polo conflito palestino, que non sabería dicir se Hebrón está no Líbano ou en Cisxordania, de súpeto envólvese na kufiya e fai de Palestina a súa primeira preocupación. Palabra da televisión: te alabamos, Señor. E ollo, non me malinterpretedes. Non teño ningún problema con iso. O que me sorprende, como dicía ao principio, é o maleábel que é a poboación. A xente non chega ao tema de Palestina por si mesma; o tema chégalles a través da televisión, e a inmensa maioría non indaga máis. Claro, se antes era “pro-ruso”, agora, por non participar nas manifestacións, convertinme en “pro-israelí”. Pero non me sae. Normalmente, cando a prensa bombardea dun lado, miro para o outro: non me gusta que me digan como pensar. Son un bicho raro.
Cando era a guerra de Ucraína, a min molestábame pensar en Armenia. Gústame viaxar e coñezo Israel, Palestina, Ucraína, Rusia e corenta países máis. Entre eles, Armenia. Tamén son coma nós, non son alieníxenas, e tamén morren. Nun xenocidio levado a cabo por Azerbaixán. Pero Azerbaixán é colega: vende gas barato e lévase ben co tío Sam. Entón, parece ser que tanto ten. Non se ven bandeiras armenias nin manifestacións contra a limpeza étnica do Artsakh, que por certo xa rematou e foi incorporado ao estado de Azerbaixán. O mesmo pasa en Nixeria: no que vai de ano, o xenocidio contra os cristiáns cobrou 7.000 vidas inocentes e subindo. Tampouco hai moita indignación pola persecución dos uigures musulmáns en China, nin polo sometemento do Tíbet, nin polas matanzas dos rohingya en Myanmar, nin polos ataques aos kurdos en Siria e Turquía, nin polos crimes contra os iemenís esquecidos baixo as bombas sauditas. As guerras son horríbeis. Ogallá rematen todas. Mais á xente, moitas veces, só parece interesarlle as que lle contan na televisión. Este artigo non pretende criticar os que se mobilizan por Ucraína ou Palestina, que me parece moi ben, senón facer reflexionar: por que non facemos o mesmo con todas as guerras? Por que somos tan selectivos? Hoxe a kufiya é unha prenda máis na Facultade de Historia da Universidade de Santiago de Compostela, pero nunca o foi o taraz armenio. Iso, penso, merece unha reflexión seria.
E para rematar, quero falar das sancións que todos temos que aplicar, como se fose unha obriga moral. O movemento BDS —Boicot, Desinvestimento e Sanción—, tan pregoado no caso de Israel, é un exemplo. De verdade, nunca comprendín como unha persoa pode estar a favor dun boicot. Nin no caso do teu cuñado Ramón, que polo Nadal se gaba de que o cava é de Valladolid: “que aos cataláns nin auga”; nin no embargo estadounidense sobre Cuba; nin aquí. Porque a persoa que sofre o boicot é o cidadán. O catalán que quizais vota a Vox. A muller que precisa medicamentos para seguir vivindo. O investigador da universidade que ve cancelado o seu contrato por ter o pasaporte equivocado. O campesiño que pasa o día recollendo dátiles nun kibutz. O boicot non lle doe a Netanyahu, nin a Díaz-Canel, nin a Putin. Dóelle á xente do común. Castigámolos dúas veces: coa guerra que os destrúe e coa pobreza coa que os afogamos. Por iso, cando vexo xente de esquerdas —xente que fala de solidariedade, internacionalismo e humanidade— defender o boicot, non entendo nada. Porque se esquecemos que o sufrimento é universal, entón apaga e vámonos.
Isto tráeme á mente outro caso: que sentido tivo non permitir a Rusia xogar o Mundial ou os Xogos Olímpicos? Por que prohibimos que os deportistas rusos compitan coa súa bandeira? Imaxina que es Medvedev, xogando a final do US Open. Gañas, e non soa o himno do teu país. Ondean todas as bandeiras menos a túa. Todo por decisións dun presidente ao que talvez odias, que iniciou unha guerra sen que ti puideses facer nada. Ser ruso non impide estar en contra de Putin. Navalni, por exemplo, non dubido que fose un gran patriota.
Serei un bicho raro, pero non poderei evitar sorprenderme cada vez que vexa o amigo máis inesperado coa bandeira ucraína ou palestina —o mesmo que nunca colleu unha galega—, pensando no fácil que é vivir deixando que outros pensen por ti e asumindo, sen pestanexar, a ideoloxía do teu tertuliano favorito de Al Rojo Vivo. Que lle vou facer… a min sempre me gustou nadar contracorrente.
